Pnömotoraks Nedir?
Çeşitli sağlık sorunları bazen hayatımızı tehdit edecek boyutta ciddi problemlere yol açabilir. Bu gibi problemlerin önüne geçilebilmesi ise bu problemler ve probleme yol açan sebepler hakkında yeterli ve doğru bilgiye sahip olmamız gerekir. Günlük yaşamda karşımıza çıkma durumunda hazırlıklı olunması gereken ciddi bir sağlık sorunu pnömotorakstır.
Pnömotoraks hastalığı; akciğerdeki havanın bazı etkilerle akciğerden, akciğer dışı doku katmanına kaçması olarak tanımlanabillir. Oluşan durumda, hava göğüs kafesinde akciğerler arasında kalan boşluğu doldurur, akciğeri bası altında bırakmaya başlar ve akciğer havasını kaybederek büzüşmeye başlar. Pnömotoraks meydana geliş sebebi ve geldiği duruma bağlı olarak kimi zaman hayati boyutlara ulaşabilir.
Pnömotoraks Neden Olur?
Travmalarda kırılan bir kaburganın akciğeri delmesi veya bir delici-kesici alet yaralanması durumunda göğüs boşluğunun dış çevreye açılması ile plevra yapraklarının arasına dolan havayla da akciğerin çökmesine neden olur ve pnömotoraksı meydana getirir . Bunun yanı sıra, akciğerin kimi kronik hastalıkları da pnömotoraksa yol açabilir. Öncesinde bilinen bir hastalık veya travma sonucu olmadan ortaya çıkan Pnömotorakslar, primer spontan pnömotoraks olarak bilinir ve risk faktörlerinin başında sigara kullanımı gelir. Bu faktörün Pnömotoraks tehlikesini 10-20 kat arttırdığını gösteren araştırmalar vardır. Bunların yanı sıra Pnömotoraks riski erkeklerde, uzun boylu ve zayıf kişilerde daha sık rastlanır.
Pnömotoraks Belirtileri Nelerdir?
Hayatı tehdit edecek boyutlarda olabilen Pnömotoraksın belirtileri bunlar olabilir;
-Göğüste aniden başlayan batıcı ağrı hissi
-Bilinç kaybı ve baygınlık hissi
-Aniden başlayan nefes darlığı
-Göğüs kafesinde sıkışma hissi
-Öksürük
-Morarma
Pnömotoraks Tanısı nasıl Konur?
Acil durumlarda pnömotoraks tanısının konması hayati önem taşıyabilir. Özellikle hayati belirtileri bozulmuş olan, travma hikayesi olan; bilinç bozulması, çarpıntı, hızlı nefes alıp verme, tansiyon düşmesi ve nefes darlığı şikayetleri olan kişiler mutlaka şüphe uyandırır. Bunun yanında Akciğer röntgeni Pnömotoraks tanısında en sık kullanılan yöntemdir. Bilgisayarlı Tomografi, (BT) Arteriyel kan gazı, Nabız oksimetrisi gibi testler de kullanılabilir.
Pnömotoraks Tedavisi Nelerdir?
Pnömotoraks tedavisi, tanı testlerinde göğüs boşluğunda tespit edilmiş olan serbest havanın miktarına ve hastanın durumuna göre farklılık gösterir. Hafif olarak nitelendirilebilen pnömotorakslarda hastada herhangi bir hayati tehdit veya kalıcı hasar bırakan bir sorun söz konusu olmadığında, takip edilir ve tedavi izlemi yapılır. Göğüs boşluğunda biriken havanın daha fazla olduğu durumlarda, fazla hava bir iğne-vakum sistemi yardımıyla çekilir ve sönmekte olan akciğerin tekrar hava alması sağlanır.
Bu yöntemlerle geçirilemeyecek daha şiddetli pnömotoraks vakaalarında, hastanın bulguları stabil hale getirilir, kaburgaların arasından göğüs kafesi içine göğüs tüpü takılır ve su altı drenajı adı verilen tedavi yapılır. Burada amaç en başta olduğu gibi, göğüs kafesine sızan havanın boşaltılması ve sönen akciğerin tekrar hava ile dolmasıdır.
Bir kere Pnömotoraks hastalığını geçirip iyileşmiş bir kişinin ikinci defa Pnömotoraks geçirme riski daha da artar. Sigara kullanımının bırakılması, su altı dalışları, uçak seyahatleri gibi yüksek basınç değişimlerine neden olan durumlardan kaçınılması ve doktor takibinde olunması gibi bazı tedbirlerle bu durumun önlenmesi mümkündür.